Thị Phần Việt Nam đã diễn ra một thực tế rất có tính đặc điểm, thay vì giống các quốc gia trong Quanh Vùng là có sự chuyển dịch mạnh mẽ từ kênh truyền thống cổ truyền sang hiện đại, dẫn tới hệ thống các cửa hàng tạp hoá sẽ nhường chỗ cho siêu thị, cửa hàng tiện lợi, thì thực tế VN lại hoàn toàn khác. Kênh truyền thống cổ truyền vẫn sống tốt và ngày càng gây áp lực lớn cho kênh hiện đại trong quá trình giữ chân khách hàng.
Thành công nhờ cải sinh trẻ trung và tràn trề sức khỏe
Không khó để nhận thấy rất nhiều cửa hàng bách hoá giờ đây không khác gì một ăn uống mini hay là một cửa hàng tiện lợi đúng nghĩa. Các chủ cửa hàng đầu tư kệ trưng bày hàng hoá nhiều tầng ngăn nắp, hàng hoá phân khu theo ngành hàng, sạch sẽ, có biển hiệu bắt mắt, thậm chí có máy tính tiền.
Vui lòng liên hệ PTH Vina để được tư vấn: Kệ siêu thị chi tiết và miễn phí
Rất nhiều cửa hàng bên cạnh việc chủ hoặc nhân viên chủ động lấy hàng và đưa tận tay cho khách hàng, thì đã sắp xếp không gian mua hàng thuận tiện để khách rất có thể dừng xe, bước vào cửa hàng và tự chọn mặt hàng theo nhu cầu. Đây là điều rất ít thấy cách đây trên năm năm ở kênh bán hàng cổ truyền.
Cửa hàng tạp hóa vẫn chiến thắng trong cuộc tỉ thí ác liệt. Nhiều doanh nghiệp đã mất thiết tha với việc phân phối qua Metro, mà tự đầu tư kỹ hơn vào kênh truyền thông, nơi cho phép họ kiểm soát hệ thống bán hàng sâu đến mỗi điểm bán.
Một giám đốc bán hàng tại một công ty đa quốc gia đánh giá: hơn một thập kỷ trước, trước áp lực cạnh tranh khốc liệt của kênh siêu thị nhà hàng, đã “vô tình” tạo ra một áp lực và tâm lý tự thay đổi chính mình của các chủ cửa hàng, để mong tồn tại trước làn sóng nhà hàng siêu thị mở ồ ạt. phần nhiều tất cả những người kinh doanh tạp hoá tại nước ta, kể cả các thành phố lớn đều có một gánh nặng đằng sau là cuộc sống của một gia đình. tâm trí chung là phải thay đổi để sống được và duy trì nguồn thu nhập của gia đình. Các báo cáo điều tra nghiên cứu thị trường so sánh kênh truyền thống cổ truyền tại nhiều non sông, cũng cho biết thêm người kinh doanh tạp hoá tại VN, hết sức năng động và chịu khó trong kinh doanh.
Có đến hơn 40% số cửa hàng bách hoá trên thị trường có diện tích > 60m2 và có từ hai người bán hàng trở lên, đủ năng lực cung cấp đa dạng hoá các mặt hàng, với cung cách khiến cho khách hàng cảm thấy tiện lợi nhất khi mua.
Một thống kê cho thấy rằng, có đến hơn 50% số người mua hàng chỉ muốn bỏ ra ít hơn 2 phút khi đi mua hàng tại kênh cổ truyền cho nhu cầu 1 – 2 sản phẩm. Không ai phục vụ tốt hơn nhu cầu này như tiệm tạp hoá. Một tâm lý tiêu dùng nổi lên vừa mới đây càng ủng hộ các tiệm tạp hoá. Đó là tâm lý “đáng tiền”. Với sự bùng nổ của công nghệ và thông tin, khách hàng đòi hỏi tính hiệu quả và tiết kiệm, đặc biệt với các sản phẩm tiêu dùng phổ dụng, tần suất mua lặp đi lặp lại, hoặc ít liên quan đến sức khoẻ, an toàn thực phẩm.
Họ càng ngày càng ít nhận thấy sự khác hoàn toàn về giá cả, bộ quà tặng kèm theo giữa kênh truyền thống và siêu thị. giải pháp tiết kiệm chi phí với chính sách giảm giá số ít loại sản phẩm rồi quảng cáo rùm beng tại các siêu thị đã mất hấp dẫn. Tiệm tạp hoá cứ “ít lời mà lo giữ khách” được họ coi là “chiến lược lâu năm và giản dị”.
Thống kê năm 2016 trên 1.000 cửa hàng của một doanh nghiệp FMCG hàng đầu Việt Nam, cho thấy: cửa hàng tạp hoá bình quân bán thấp hơn giá bao bì khoảng 6%, nghĩa là họ chỉ lời một nửa so mức 10 – 12% chênh lệch giữa giá mua vào và giá bán ra ghi trên sản phẩm. Khảo sát cũng chỉ ra, trong nhóm 100 sản phẩm phổ biến nhất thì không thấy có sự chênh lệch đáng kể giữa hai kênh, thậm chí tính bình quân nguyên một năm thì kênh truyền thống rẻ hơn một chút. Đáng mừng là đa số người sử dụng đều nhận ra vấn đề này. Điều này đặc biệt đúng trong khoảng các năm 2008 – 2013, khoảng thời khắc năm năm với tâm lý thắt chặt giá thành, nổi lên là xu hướng chủ đạo chi phối hành vi mua sắm của thị trường bán lẻ.
Thị Phần rồi sẽ chứng kiến một “nghịch lý”: kênh siêu thị/đại ẩm thực ăn uống sẽ phải nghĩ cách để giữ khách hàng trung thành, để họ không chuyển sang kênh truyền thống cổ truyền.
Đến sự chuyển hướng chiến lược của các doanh nghiệp
Chia sẻ với người viết bài, một chuyên gia chuyển động 20 năm trong ngành bán lẻ khẳng định: hầu hết các doanh nghiệp lớn trong ngành FMCG đã có sự chuyển hướng tập trung từ năm năm trước, sau khi nhận thấy sự đi lên bong bóng của kênh MT, dẫn đến một số ít hệ luỵ ảnh hưởng đến hệ thống bán hàng. vấn đề đó đặc biệt rõ sau “cú sốc” Metro, khi hệ thống này bị bán đi. Nhiều doanh nghiệp đã hết thiết tha với việc phân phối qua Metro, mà tự đầu tư kỹ hơn vào kênh truyền thống, nơi cho phép họ điều hành và kiểm soát hệ thống bán hàng sâu đến mỗi điểm bán.
Thành công rõ nhất là Vinamilk. Với nhà sản xuất sữa hàng đầu Việt Nam này, một trong những yếu tố khiến họ đánh bại một loạt phe đối lập để giữ vị trí số một, chính là chiến lược xây dựng kênh phân phối tập trung cho kênh truyền thống, đặc biệt Vinamilk chú trọng cách tân và phát triển tại Thị Phần nông thôn trong suốt mười năm qua. tới nay phần trăm Tỷ Lệ kênh truyền thống cổ truyền trong tổng doanh thu trừ xuất khẩu của Vinamilk lên ở mức trên 90%. một loạt doanh nghiệp FMCG khác trong thời điểm năm gần đây cũng chuyển hướng phát triển mạnh mẽ cho kênh truyền thống cổ truyền như Unilever, Masan, Dutch Lady (FCV), Ajinomoto… Sự lên ngôi trở lại của thị trường truyền thống cổ truyền, đặc biệt là kênh bách hoá, có phần rõ là do sự tác động của chiến lược các nhà cung cấp, bên cạnh xu thế cạnh tranh của thị trường.
Chuyên gia này cũng cam kết, việc chuyển hướng này cũng hoàn toàn hợp lí bởi về dài hạn, chi phí phân phối qua kênh truyền thống chỉ bằng một nửa, và ngày càng ít doanh nghiệp chấp nhận mức hoa hồng quá cao của kênh hiện đại, kể cả các doanh nghiệp lớn. Theo thống kê, qua kênh hiện đại, bình quân các nhà cung cấp sẽ phải tốn cho hoa hồng gấp 2 – 2,5 lần so với bình quân của kênh truyền thống, chưa kể còn phải tốn cho chi phí khuyến mãi người tiêu dùng.
Rất nhiều doanh nghiệp hiện nay duy trì kênh hiện đại ở mức độ vừa phải và đào bới sự bền vững, còn dồn nguồn lực cho việc mở rộng và cải tiến và phát triển kênh phân phối truyền thống. Với họ một khi hành vi mua sắm đã thay đổi, hàng trăm nghìn cửa hiệu đã và đang nỗ lực thích nghi thì không có lý do gì lại chậm chân. Chậm chân trong kênh truyền thống bây giờ có thể nói là rất dễ đánh mất lợi thế.
Với những phân tích như trên, rất có thể nói kênh cổ truyền sẽ tiếp tục giữ vai trò chủ lực ít nhất 70% thị trường trong khoảng thời gian ít nhất mười năm tới.